Met ingang van 1 juli 2023 veranderen de regels omtrent de verplichte toepassing van elektromotoren met een bepaalde IE classificering. Lees hier wat dit voor u betekent:
Wat is een IE classificering?
De IE-klasse, oftewel de International Efficiency-klasse, is een classificatiesysteem dat wordt gebruikt om de energie-efficiëntie (kortweg: het rendement) van elektromotoren te beoordelen. Het doel van de IE-klasse is om zowel fabrikanten als gebruikers aan te moedigen om te kiezen voor energiezuinige elektromotoren. Dit levert niet alleen een kostenbesparing op de korte termijn op, maar draagt op de lange termijn ook bij aan duurzaamheid en milieuvriendelijkheid.
De classificatie heeft verschillende niveaus, aangeduid als IE1, IE2, IE3 en IE4, waarbij IE4 het hoogste niveau van efficiëntie vertegenwoordigt.
Waar vindt ik meer informatie over deze richtlijn?
De volledige tekst is terug te vinden in verordening (EU) 2019/1781 en (EU) 2021/341 (amendement). Verder is op www.capiel.eu en op www.cemel.eu een heldere samenvatting van deze richtlijn te vinden.
Hoe weet ik welke classificatie ik moet kiezen?
Gezien de huidige energieprijzen lijkt het verstandig om altijd te kiezen voor de hoogst mogelijke klasse. Naast een mogelijke kostenbesparing levert dit ook een bijdrage aan de planeet. Belangrijk om te weten is, dat hoe groter het vermogen van de motor is, hoe meer netto resultaat (besparing in KWh) een hoge energie-efficiëntie oplevert.
Bij het maken van de keuze dient te worden gekeken naar verplichtingen op basis van bovengenoemde richtlijnen (er zijn namelijk uitzonderingen), maar ook naar de netto besparing in geld. Sommige hoog-rendement elektromotoren zijn erg duur en die meerprijs ten opzichte van andere elektromotoren in nauwelijks terug te verdienen. Ook is het in sommige gevallen noodzakelijk de motor met een frequentie regelaar aan te sturen, die de totale kostprijs verhoogt. Indien de prijs niet de doorslag geeft, dan kan een keuze op basis van milieuaspecten worden gemaakt.
Welke uitzonderingen zijn er?
Het aantal uitzonderingen is vrij groot. Wij beperken ons hier tot aandrijvingen voor bandtransporteurs. Elektromotoren met een vermogen van 75 kW tot 200 kW waren tot voor kort uitgesloten van de richtlijn maar moeten sinds 01-07 ook hieraan voldoen. Verder is de trommelmotor ook uitgesloten van deze richtlijn. Dit komt omdat deze niet los gezien kan worden van de mechanische componenten (transmissie en trommel).
Wat is de beste keuze?
Los van de richtlijnen, die een zekere verplichting aangeven, dragen wij ook een morele verplichting in de vorm van zorg om onze planeet. In de inleiding van de richtlijn staat dat mooi omschreven: “de belangrijkste bijdrage die de branche leveren kan, is het correct toepassen/uitleggen van aandrijfsystemen”.
Als we dat uitsplitsen: “de Branche”: dat zijn u en ik. Met elkaar dragen we een zekere verantwoording voor het milieu en klimaat.
Dan “het correct toepassen/uitleggen van aandrijfsystemen”. Daar kan onder verstaan worden dat er in de ontwerpfase van een machine of installatie al gekeken wordt naar factoren die het energieverbruik kunnen beperken.
Bijvoorbeeld: een lage snelheid van een transportband kan gerealiseerd worden door een elektromotor met een wormwielreductor. Deze vorm van overbrenging heeft echter een zeer laag mechanisch rendement. Beter kan naar alternatieven worden gezocht. De snelheid van de transportband kan ook elektronisch -met een frequentieomvormer- geregeld worden. Dan kan een ander soort transmissie toegepast worden, dat een veel hoger mechanisch rendement heeft. Hierdoor worden de elektrische verliezen ook beperkt, want uiteindelijk moet de elektromotor ook het verliesvermogen leveren.
Conclusie: om écht te besparen op elektriciteitsverbruik moeten we niet alleen kijken naar het rendement van de motor, maar het gehele samenstel eens goed onder de loep nemen.
Welke alternatieven zijn bewezen betrouwbaar?
Specifiek voor het aandrijven van transportbanden zijn trommelmotoren een goede keuze. Hoewel deze buiten de richtlijnen vallen, leveren ze toch een grote bijdrage aan een laag energieverbruik.
Alle mechanische delen draaien in een oliebad en worden daarmee intensief gesmeerd. Er zijn ook varianten zonder olievulling, die een vet-gesmeerde transmissie hebben, eveneens met een zeer goede smering. De transmissie bestaat uit tandwielen (coaxiaal of planetair opgesteld) die hoogwaardig zijn afgewerkt (geslepen) en daardoor een hoog mechanisch rendement hebben.
Trommelmotoren met Permanent Magneet Anker (ook wel synchroon- of servomotoren genoemd) hebben een maximaal rendement omdat zowel de mechanische- als de elektrische aandrijving een zeer hoog rendement heeft. Als nadeel kan genoemd worden, dat ze altijd via een frequentieomvormer moeten worden aangestuurd. Dit verhoogt de aanschafprijs, maar biedt een grote flexibiliteit in regelbereik en een hoge dynamiek met grote versnellingen en vertragingen.
In de basis is degene die de aandrijving selecteert bepalend voor het energie verbruik. Het verdient aanbeveling om het benodigde motorvermogen voor een bepaalde toepassing vooraf te berekenen en de aandrijving daarop af te stemmen en niet zomaar een motor vermogen toepassen dat mogelijk veel te hoog is. Dit komt ook de levensduur van de aandrijving ten goede.
Waar kan ik terecht voor adviezen omtrent motoren voor transportbanden?
Diverse fabrikanten kunnen u informeren over hun eigen producten en hoe deze aansluiten op een energiebewust denkpatroon. Als u liever een merkonafhankelijk advies wilt, dan kunt u terecht bij TBA BV, de specialist in transportbandaandrijvingen. Hier vindt u trommelmotoren van 3 verschillende fabrikanten en krijgt u een objectief advies over welke aandrijving het meest geschikt is voor úw toepassing. Ook kan TBA u ondersteuning geven bij het bepalen van het optimale motorvermogen.
Neemt u voor meer informatie contact op via www.transportbandaandrijving.nl of info@transportbandaandrijving.nl.
Recente reacties